Jazda na rowerze potrafi być satysfakcjonująca nie tylko z perspektywy rekreacyjnej. Dla wielu rowerzystów liczy się również to, jak szybko i z jaką mocą pokonują kolejne kilometry. Średnia prędkość i moc to dwa wskaźniki, które pozwalają dokładniej przyjrzeć się swoim osiągom i dostosować plan treningowy. Jak je mierzyć? Jakie urządzenia będą do tego najlepsze? Odpowiedzi znajdziesz poniżej.
Prędkość jazdy i moc jazdy - czy to to samo? Najważniejsze różnice
Choć oba pojęcia odnoszą się do jazdy na rowerze, znaczą zupełnie co innego.
- Prędkość jazdy określa, z jaką szybkością porusza się rowerzysta. Wyrażana jest w kilometrach na godzinę (km/h) i zależy od wielu czynników – nawierzchni, typu roweru, techniki jazdy, siły wiatru, napompowania opon czy warunków pogodowych. Może też uwzględnić długość postojów, które wpływają na ostateczny wynik.
- Z kolei moc to ilość energii, jaką rowerzysta wkłada w napędzanie roweru, wyrażona w watach (W). Uwzględnia realny wysiłek fizyczny – niezależnie od warunków zewnętrznych. Dzięki pomiarowi mocy można lepiej zrozumieć, jakie obciążenia towarzyszą danej trasie – niezależnie od ukształtowania terenu, typu roweru czy warunków terenowych.
Dlatego dwóch rowerzystów może jechać z tą samą średnią prędkością, ale jeden z nich będzie wytwarzał znacznie większą moc, na przykład jadąc pod wiatr lub pod górę.
Jak zmierzyć średnią prędkość jazdy na rowerze?
Do pomiaru prędkości jazdy, a konkretnie tego, jak obliczyć średnią prędkość jazdy na rowerze, służą zarówno proste liczniki, jak i zaawansowane urządzenia z GPS. Dane te pomagają porównać średnią prędkość na różnych odcinkach trasy czy ocenić wpływ warunków terenowych na osiąganą prędkość.
Urządzenia do pomiaru prędkości
Z dostępnych produktów, które nadają się do tego celu, warto wskazać:
- Garmin czujnik prędkości 2 generacji – montowany na piaście koła, precyzyjnie mierzy aktualną i średnią prędkość jazdy. Sprawdza się nawet w miejscach, gdzie sygnał GPS bywa niestabilny.
- Garmin czujnik prędkości i kadencji 2 generacji – zestaw, który dodatkowo rejestruje rytm pedałowania. Idealny do treningów, w których znaczenie ma zarówno osiągana prędkość, jak i rytmiczność jazdy.
Do obliczania prędkości rowerzysty można także wykorzystać komputery rowerowe Garmin Edge – bazują one na danych satelitarnych do obliczania prędkości, dystansu, przewyższeń i wielu innych parametrów. W szczególności warto zwrócić uwagę na:
- Garmin Edge 1040 – to zaawansowany licznik rowerowy GPS zaprojektowany z myślą o najbardziej wymagających kolarzach. Wyposażony jest w precyzyjny, wielopasmowy GPS, który zapewnia dokładne śledzenie pozycji nawet w trudnym terenie i gęstych lasach. Urządzenie posiada duży, czytelny ekran dotykowy o przekątnej 3,5″ oraz baterię działającą do 35 godzin w trybie intensywnego użytkowania (do 70 godzin w trybie oszczędzania energii). Edge 1040 oferuje zaawansowane funkcje treningowe, takie jak analiza wytrzymałości w czasie rzeczywistym, sugerowane codzienne treningi i planowanie tras z automatycznym dostosowaniem do poziomu formy. Kompatybilny z platformą Garmin Connect, umożliwia synchronizację danych, a także obsługuje czujniki mocy, radary i trenażery. Jest dostępny także w wersji Solar, która wyposażona jest w szkiełko Power Glass, pozwalające ładować urządzenie światłem słonecznym podczas jazdy.
- Garmin Edge 540 i 540 Solar – nowoczesne liczniki z opcją współpracy z czujnikami i funkcją analizy danych, wyposażone w kolorowy, transreflektywny ekran oraz baterię litowo-jonową zapewniającą do 26 godzin pracy. Licznik oferuje funkcje treningowe takie jak Vo2 Max, FTP, analiza obciążenia, wytrzymałość w czasie rzeczywistym i sugerowane codzienne ćwiczenia, umożliwiając precyzyjną kontrolę tempa i średniej prędkości. W przeciwieństwie do modelu Edge 530, Edge 540 obsługuje wielopasmowy GNSS dla lepszej dokładności lokalizacji oraz umożliwia synchronizację ustawień z poziomu smartfona w czasie rzeczywistym. Dodatkowo oferuje funkcję ClimbPro również w trybie swobodnej jazdy i analizę wymagań kursu, sprawiając, że jest dobrym narzędziem dla ambitnych kolarzy.
- Garmin Edge 840 i 840 Solar – zaawansowane urządzenia z ekranem dotykowym i funkcjami treningowymi. Posiadają kolorowy ekran transreflektywny. W odróżnieniu od modelu Edge 540, Edge 840 oferuje ekran dotykowy oraz dwukrotnie większą pamięć wewnętrzną (32 GB). Ułatwia to korzystanie z map i dodatkowych funkcji. Dodatkowo wyróżnia się kreatorem kursów i możliwością wyszukiwania lokalizacji bezpośrednio w urządzeniu, dzięki czemu masz większą swobodę planowania tras w terenie.
- Garmin Edge 1050 – najnowszy komputer z bogatym zestawem funkcji treningowych, gotowy do współpracy z czujnikami prędkości, tętna i mocy. To licznik rowerowy z 3,5-calowym, dotykowym wyświetlaczem ciekłokrystalicznym, zamknięty w solidnej obudowie, oferujący do 20 godzin pracy w trybie intensywnym oraz aż do 60 godzin w trybie oszczędzania baterii. W porównaniu z Edge 1040 model 1050 wyróżnia się znacznie wyższą rozdzielczością ekranu, dwukrotnie większą pamięcią wewnętrzną (64 GB) oraz obecnością wbudowanego głośnika, który umożliwia głosowe komunikaty nawigacyjne. Dodatkowo jako pierwszy w serii oferuje funkcję Garmin Pay™ oraz pełną integrację z SRAM AXS, czyniąc go najbardziej zaawansowanym rozwiązaniem dla wymagających kolarzy.
Przydatne mogą być także niektóre aplikacje, takie jak Strava, które potrafią na podstawie GPS obliczyć średnią prędkość na rowerze, ale pomiar ten nie zawsze jest precyzyjny, szczególnie w trudnym terenie.
Polecane liczniki rowerowe
Jaka jest dobra średnia prędkość jazdy na rowerze?
To zależy od wielu czynników: typu roweru, nawierzchni, kondycji fizycznej, techniki jazdy czy warunków pogodowych. Na rowerze szosowym, na płaskim terenie przeciętny amator osiąga średnią prędkość rzędu 25–28 km/h. Bardziej doświadczeni rowerzyści potrafią utrzymać 35 km/h bez dużego wysiłku.
Na rowerze trekkingowym lub miejskim, z szerszymi oponami i wyraźnym bieżnikiem, jego średnia prędkość będzie niższa – około 18–22 km/h. Na rowerach górskich, zwłaszcza w trudnym terenie i na większych podjazdach, wynik może spaść poniżej 15 km/h.
Najlepiej porównywać średnią prędkość na tej samej trasie, przy zbliżonych warunkach pogodowych. Wówczas można uznać ją za wiarygodny wskaźnik postępów.
Jak zmierzyć moc podczas jazdy na rowerze?
Moc można zmierzyć wyłącznie za pomocą specjalnych czujników, zwanych miernikami mocy. Ich pomiar nie jest zależny od prędkości roweru, a od faktycznego nacisku wywieranego na pedały lub korbę. Pomaga to precyzyjnie monitorować obciążenie, porównywać intensywność jazdy i układać bardziej świadome plany treningowe.
Urządzenia do pomiaru mocy
Do pomiaru mocy możemy wykorzystać na przykład:
- Garmin miernik mocy Rally RK100 – miernik jednostronny, montowany w lewym pedale. Dostarcza danych o mocy generowanej przez jedną nogę i przelicza je na wartość całkowitą. Precyzyjny, odporny i zintegrowany z systemem ANT+ oraz Bluetooth.
Do współpracy z tymi urządzeniami przydaje się kompatybilny licznik, taki jak na przykład: Garmin Edge 540, 840, 1040 lub 1050 – wszystkie te modele umożliwiają wyświetlanie danych o mocy w czasie rzeczywistym, analizę po treningu, tworzenie stref mocy i zarządzanie intensywnością wysiłku.
Jak wykorzystać dane o średniej prędkości jazdy i mocy podczas treningów kolarskich?
Średnia prędkość i moc mogą być fundamentem skutecznego planowania treningów. Każdy rowerzysta może dzięki nim nie tylko porównać średnią prędkość ze swoimi wcześniejszymi osiągami, ale też lepiej dopasować tempo jazdy do aktualnej formy.
- Prędkość pomaga kontrolować rytm jazdy, zwłaszcza podczas jazdy interwałowej na płaskim terenie.
- Moc pokazuje faktyczne obciążenie, niezależnie od ukształtowania terenu czy warunków atmosferycznych. Można dzięki niej planować trening siłowy lub wytrzymałościowy, ustalać strefy intensywności i unikać przetrenowania.
Dane te pomagają ocenić, czy jazda na rowerze przebiega z właściwym obciążeniem, a także czy osiągana prędkość nie jest efektem sprzyjających warunków (np. wiatr wiejący w plecy), lecz faktycznej poprawy formy. Na podstawie mocy można też zwiększyć średnią prędkość bez konieczności jazdy na maksa.
Analizując dane na tej samej trasie i w podobnych warunkach pogodowych, można z czasem lepiej zrozumieć wpływ nawierzchni, typu roweru (np. lżejszy rower szosowy kontra rower trekkingowy) czy oporu powietrza na swoje wyniki. Również nienasmarowany łańcuch czy suche łożyska mogą zauważalnie obniżyć osiąganą prędkość.
Podsumowanie
Pomiar średniej prędkości jazdy i mocy to dwa różne, ale uzupełniające się aspekty treningu rowerowego. Pierwszy pozwala ocenić tempo i rytm, drugi – faktyczny wysiłek.
Żeby zmierzyć średnią prędkość na rowerze, warto sięgnąć po czujniki prędkości 2 generacji od Garmina lub komputer rowerowy z GPS. Natomiast, aby monitorować moc, niezbędny jest dedykowany miernik, taki jak Garmin Rally RK100, oraz licznik, który umożliwia analizę tych danych.
Dzięki tym pomiarom można zbudować skuteczniejszy plan treningowy, zwiększyć średnią prędkość, dostosować intensywność jazdy i sprawdzić, jak zmienia się kondycja fizyczna w dłuższej perspektywie.
