Dobry stan zdrowia jamy ustnej jest niezbędny dla równowagi całego organizmu. Problemy w jamie ustnej mogą powodować wiele dolegliwości, a także zwiększać ryzyko chorób ogólnoustrojowych. Czy wiedziałeś, że stan jamy ustnej może mieć wpływ nawet na Twoje wyniki sportowe? Aktywność fizyczna również nie jest obojętna dla zdrowia jamy ustnej, są to więc kwestie nierozerwalnie ze sobą połączone. W tym artykule wyjaśniamy, dlaczego warto zadbać o higienę jamy ustnej, jeśli uprawiasz sport.
Prawidłowa higiena jamy ustnej u sportowców — dlaczego jest tak ważna?
Temat zdrowia jamy ustnej wśród sportowców często jest bagatelizowany. Konieczność codziennego mycia zębów raczej dla nikogo nie jest nowością, jednak wiedza o wpływie stanu zdrowia jamy ustnej na cały organizm, jego wydolność i zdolność od wysiłku, pozostawia wiele do życzenia. Dlaczego nie należy bagatelizować stanu zdrowia zębów oraz higieny jamy ustnej?
- Dbałość o higienę jamy ustnej pozwala obniżyć ryzyko próchnicy i chorób przyzębia, które mogą powodować dolegliwości bólowe, omijanie treningów i pogorszenie ich jakości oraz konieczność kosztownego leczenia w gabinecie stomatologicznym.
- Profilaktyka zdrowia jamy ustnej ma ogromne znaczenie w zapobieganiu rozwojowi schorzeń innych narządów. Stan zapalny w obrębie jamy ustnej może rozprzestrzeniać się po całym organizmie i być powiązany z wieloma chorobami ogólnoustrojowymi oraz zmniejszoną zdolnością do podejmowania aktywności fizycznej.
Do jakich problemów może prowadzić niewłaściwa higiena jamy ustnej u sportowców?
Problemy w naszej jamie ustnej nie dotyczą tylko zębów i dziąseł, ale wpływają na ogólny stan zdrowia. Temat higieny jamy ustnej powinien być więc nieodłącznym elementem zdrowego stylu życia, zwłaszcza jeśli jesteś osobą aktywną fizycznie, a Twój organizm codziennie znosi obciążenia treningowe. Jeśli nie przejmujesz się higieną jamy ustnej i nie przykładasz do niej należytej uwagi, narażasz się na:
- choroby przyzębia m.in. zapalenie przyzębia,
- zwiększone ryzyko erozji szkliwa,
- próchnicę zębów,
- krwawienia i ropnie dziąseł,
- choroby serca, choroby nerek.
Może to powodować konieczność omijania treningów i zawodów, gorsze samopoczucie, a tym samym jakość treningów, a także osłabienie ogólnego stanu zdrowia, co ostatecznie może nawet uniemożliwić kontynuację uprawiania sportu. Badania naukowe coraz częściej pokazują też, że problemy w jamie ustnej m.in. próchnica zębów mogą być związane ze zwiększonym ryzykiem choroby Alzheimera, udaru, a także przedwczesnej śmiertelności. To, co dzieje się w Twojej jamie ustnej, bez wątpienia wpływa na cały organizm.
Jaki wpływ na wyniki sportowe ma prawidłowa higiena jamy ustnej?
Czy wiesz, że dokładne mycie zębów i dbałość o profilaktykę schorzeń jamy ustnej może poprawiać Twoje wyniki sportowe? Mogłoby się wydawać, że te kwestie nie mają ze sobą żadnego związku. Nic bardziej mylnego! Nauka nie pozostawia wątpliwości co do tego, że to co dzieje się w jamie ustnej, może wpływać na zdolność do wysiłku.
- Stany zapalne w jamie ustnej mogą rozprzestrzeniać się w organizmie i zmniejszać adaptacje metaboliczne do wysiłku.
- Niektóre badania sugerują, że stan zapalny może negatywnie wpływać na tzw. pułap tlenowy (VO2 max). Jest to ważny wskaźnik w ocenie wydolności organizmu.
- Choroby przyzębia mogą mieć negatywny wpływ na sposób odżywiania, co z kolei może zwiększać ryzyko niedoborów pokarmowych i zmniejszonej zdolności organizmu do podejmowania wysiłku.
- Brak higieny jamy ustnej może też osłabiać odporność, a tym samym zwiększać ryzyko zachorowania przed ważnymi zawodami i nieobecności na treningach.
Jaki wpływ ma uprawianie sportu na zdrowie jamy ustnej?
"Sport to zdrowie" to zdanie, które słyszał każdy. Jest w nim sporo prawdy. Aktywność fizyczna w połączeniu ze zdrową dietą działa ochronnie na jamę ustną. Jednak w przypadku niektórych sportów, zwłaszcza uprawianych zawodowo, wzrasta ryzyko powikłań zdrowotnych.
Konsekwencjami intensywnej aktywności fizycznej może być m.in. zmniejszone wydzielanie śliny w wyniku częstego oddychania przez usta oraz wyrzutów adrenaliny. Prawidłowa produkcji śliny jest natomiast bardzo ważnym mechanizmem obronnym przez drobnoustrojami, ponieważ reguluje pH w jamie ustnej oraz działa przeciwbakteryjnie.
Co więcej, osoby aktywne są bardziej narażone na odwodnienie, co może powodować nieprzyjemne, nadmierne uczucie suchości w jamie ustnej. Sportowcy często sięgają po izotoniki, żele energetyczne, słodycze czy żelki, które uzupełniają węglowodany i kalorie. Niestety jednocześnie zwiększają ryzyko próchnicy i zapalenia tkanek przyzębia.
Jak dbać o zdrowie zębów i jamy ustnej, gdy intensywnie trenujemy?
Poznaj najważniejsze zasady, które pomogą Ci utrzymać dobry stan zdrowia jamy ustnej.
- Nie zaniedbuj regularnych badań lekarskich. Odwiedzaj stomatologa co najmniej raz w roku, nawet jeśli czujesz się dobrze. Regularne wizyty, profesjonalne czyszczenie zębów, usuwanie kamienia nazębnego i płytki bakteryjnej oraz przeprowadzenie fluoryzacji to podstawowe zabiegi dla zdrowych zębów. Pomogą Ci zmniejszyć ryzyko rozwoju próchnicy i innych poważnych problemów zdrowotnych.
- Podstawą domowej higieny jamy ustnej jest szczotkowanie zębów. Powinno trwać nie krócej niż 2 minuty. Rób to co najmniej dwa razy dziennie lub częściej np. po każdym posiłku. Skup się na oczyszczaniu powierzchni zębów oraz przestrzeni międzyzębowych z resztek pokarmowych np. przy użyciu irygatora dentystycznego.
- Jakiej pasty należy używać? Pasta powinna być dopasowana do Twoich potrzeb. Możesz wybrać pastę wybielającą, wzmacniającą szkliwo lub przeznaczoną do zębów z nadwrażliwością.
- Czym szczotkować zęby? Jeśli masz wrażliwe dziąsła z tendencją do krwawienia, wybierz szczoteczki o miękkim włóknie. Jeśli ten problem Cię nie dotyczy, śmiało wybieraj szczoteczki średnie lub twarde. Szczoteczki elektryczne i soniczne z reguły są dokładniejsze niż szczoteczki manualne i lepiej pozbywają się płytki nazębnej. Jeśli szukasz innowacyjnej, dokładnej szczoteczki do zębów, sprawdź szczoteczkę soniczną Oclean X Ultra ze wspomaganiem głosowym AI oraz raportami szczotkowania na wyświetlaczu, dzięki którym nie pominiesz żadnego miejsca!
- Nitkowanie zębów to krok, którego absolutnie nie powinieneś pomijać. Nici dentystyczne i irygatory pomogą Ci pozbyć się resztek jedzenia zalegających w miejscach trudno dostępnych, do których nie docierają szczoteczki.
- Nie rezygnuj też z płukania jamy ustnej. Płyny do płukania działają przeciwdrobnoustrojowo w obrębie całej jamy ustnej i pomagają pozbyć się nieprzyjemnego zapachu.
Polecane szczoteczki Oclean X Ultra
Podsumowanie
Zdrowa jama ustna jest niezbędna dla utrzymania ogólnego stanu zdrowia. Związana jest też z wynikami sportowymi. Oczyszczanie powierzchni zębów, stosowanie nici dentystycznej i irygatora, indywidualnie dobranych past do zębów i dokładnych szczoteczek, zmniejsza ryzyko chorób przyzębia, które mogą pogarszać funkcjonowanie organizmu i zdolność organizmu do podejmowania aktywności fizycznej.
